Trà túi lọc là một thức uống giản dị và quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày của người Việt. Đằng sau những gói trà nhỏ bé này là cả một quy trình sản xuất trà túi lọc phức tạp đòi hỏi sự tỉ mỉ và kỹ thuật của người làm ra nó.
1.Trà túi lọc là gì?
Trà túi lọc là tên gọi chung cho các loại trà đã được xay nhuyễn và đóng gói sẵn trong túi thường được làm từ vải hoặc giấy lọc.
Để sử dụng trà túi lọc, bạn chỉ cần đặt túi trà vào cốc, sau đó thêm nước nóng. Nước sẽ ngấm qua trà được giữ lại trong túi để hòa tan và tạo nên hương vị trà. Sau khi trà được ngâm trong một thời gian nhất định, bạn có thể lấy túi trà ra khỏi cốc và thưởng thức. Bạn có thể cho một ít đường, mật ong hoặc sữa để hợp với khẩu vị của mình hơn.
2. Thị trường trà túi lọc ở Việt Nam
2.1. Tổng quan thị trường trà túi lọc ở Việt Nam
Thị trường trà túi lọc tại Việt Nam hiện nay đang phát triển mạnh mẽ và có sự đa dạng về hương vị, thương hiệu cũng như có bao bì trà túi lọc vô cùng bắt mắt. Trà túi lọc ở Việt Nam không chỉ có các loại trà truyền thống như trà đen, trà xanh, trà ô long, mà còn có các loại trà thảo mộc, trà hoa quả và trà trái cây hỗn hợp.
Sự phổ biến của trà túi lọc có thể thấy qua việc trà được bày bán khắp các siêu thị, cửa hàng tiện lợi, nhà hàng, khách sạn và cả trên các trang mua sắm trực tuyến. Theo thống kê, có hơn 4000 nhà bán trà túi lọc đang kinh doanh trên các sàn thương mại điện tử.
Trên phương diện xuất khẩu, Việt Nam hiện nay đang tập trung xuất khẩu chè thô chứ chưa có nhiều doanh nghiệp khai thác sản phẩm ngách trà túi lọc để vươn ra thị trường quốc tế. Tổng cục Hải quan cho biết xuất khẩu chè trong tháng 6 năm 2023 đạt 9,7 nghìn tấn, trị giá 17,1 triệu USD.
Nhiều doanh nghiệp sản xuất sản phẩm trà túi lọc chủ yếu hoạt động với quy mô nhỏ, cung cấp các loại trà túi lọc có nguồn gốc địa phương cho người tiêu dùng trong nước.
Một số thương hiệu lớn hơn như Cozy đã có xu hướng tiếp cận người tiêu dùng nước ngoài bằng việc tham gia Cuộc thi chè quốc tế. Tuy nhiên, để sản phẩm trà túi lọc trở nên phổ biến ở nước ngoài đòi hỏi các doanh nghiệp phải nỗ lực hơn trong việc phát triển thương hiệu và nâng cao chất lượng.
Với hương vị độc đáo và những công dụng hữu ích của trà túi lọc Việt Nam, đây hoàn toàn có thể là sản phẩm tiềm năng cho việc xuất khẩu, đáp ứng nhu cầu sử dụng trà đa dạng của người tiêu dùng quốc tế.
2.2. Một số thương hiệu trà túi lọc được ưa chuộng tại Việt Nam
* Trà Lipton
Nhắc đến trà túi lọc ở Việt Nam, chúng ta không thể không kể đến trà Lipton – một thương hiệu trà lâu đời nổi tiếng thế giới và đã có mặt ở thị trường Việt Nam từ rất lâu.
Sản phẩm thương hiệu của hãng là trà đen. Với bao bì trà túi lọc màu vàng và logo Lipton màu đỏ, loại trà túi lọc này đã trở thành hình ảnh quen thuộc trên bàn uống nước của các gia đình Việt Nam trong những ngày lễ Tết hay trong những giỏ quà mà mọi người thường tặng cho nhau vào những dịp đặc biệt.
*Trà Cozy
Trà Cozy là thương hiệu thuộc Công ty cổ phần Sản phẩm sinh thái. Bao bì trà túi lọc Cozy lấy màu xanh lá cây làm chủ đạo mang lại cảm giác tươi mát và sảng khoái.
Trà túi lọc của Cozy đa dạng từ các loại trà xanh, trà đen truyền thống đến các loại trà hoa quả như trà đào, trà dâu. Trong đó sản phẩm bán chạy nhất là trà xanh hương nhài.
*Trà Dilmah
Dilmah là một thương hiệu trà nổi tiếng có nguồn gốc từ Sri Lanka. Thương hiệu này đã có mặt trên thị trường Việt Nam trong một thời gian dài và được phân phối rộng rãi qua các cửa hàng trà, siêu thị, nhà hàng và trực tuyến.
Trà Dilmah được sản xuất từ những lá trà tươi ngon và được đóng gói trong bao bì trà túi lọc tiện lợi. Thương hiệu này đặc biệt nổi tiếng với việc duy trì chất lượng cao và đảm bảo nguồn gốc tự nhiên của trà.
3. Quy trình sản xuất trà túi lọc
3.1. Thu hoạch nguyên liệu
Mỗi lá chè cũng như những nguyên liệu khác giúp tạo nên hương vị khác nhau cho mỗi loại trà cần phải được chọn lọc kỹ lưỡng để đảm bảo độ tươi mới nhất.
3.2. Xử lý trà
Lá trà sau khi thu hoạch sẽ trải qua các bước xử lý để tạo ra hương vị và màu sắc mong muốn. Các bước xử lý bao gồm:
Làm héo sơ bộ: Đây là một công đoạn vô cùng quan trọng khi thực hiện quy trình sản xuất trà túi lọc bởi nó giúp làm giảm độ ẩm của chè để thuận tiện cho việc chế biến. Có 2 phương pháp làm héo chè chủ yếu đó là phơi nắng hoặc sấy khô.
Gia công cơ học: Quá trình bao gồm việc dập, vò, nghiền, lá chè để thuận tiện cho việc đóng vào túi.
Oxy hóa: Trong quá trình này, khi có đủ oxy, các enzym và vi khuẩn tự nhiên trong lá chè tác động lên polyphenol và các chất hữu cơ khác, tạo ra các phản ứng hóa học và biến đổi hương vị và màu sắc của chè.
3.3. Sấy khô và ướp hương
Sấy khô: Để thực hiện giai đoạn này trong quá trình sản xuất trà túi lọc, ta cần sử dụng đến máy sấy chuyên dụng. Bằng việc sử dụng nhiệt, chất dinh dưỡng trong trà được chuyển hóa tích cực. Màu sắc, mùi vị, độ ngọt, thơm của trà đều phụ thuộc vào mức độ chuyển hóa trong quá trình này.
Ướp hương: Chè sẽ được tiếp xúc với các thành phần hương liệu tự nhiên hoặc hương liệu nhân tạo để tạo ra hương vị và mùi thơm đặc biệt. Thành phần hương liệu có thể là các loại hoa, trái cây, thảo mộc, gia vị, và các chất hương liệu khác.
3.4. Đóng gói thành phẩm
Chè sẽ được đóng gói riêng bằng máy đóng gói trà túi lọc. Máy sẽ cho trà vào trong giấy lọc, tự động tạo cắt túi, khâu miệng túi và gắn tem chỉ cho túi trà.
4. Liệu sự phát triển của thị trường trà túi lọc có làm mai một văn hóa trà đạo của Việt Nam ta?
Văn hóa trà đạo của Việt Nam có một lịch sử lâu đời và đóng vai trò quan trọng trong đời sống và tư duy của người dân. Đối với người dân Việt Nam xưa, uống trà cũng là một nghệ thuật và đòi hỏi người uống phải tuân thủ các quy tắc sau: “Nhất thủy – Nhì trà – Tam bôi – Tứ bình – Ngũ quần anh”.
Để có một ấm trà ngon, ta cần phải quan tâm đến nhiều yếu tố như nhiệt độ nước, nhiệt độ ấm chén, chất lượng của từng lá trà,… chưa kể đến quy cách pha trà cũng hết sức phức tạp yêu cầu người pha cần có sự nhẫn nại và tĩnh tâm.
Ngày nay, nhịp sống hối hả khiến con người có ít thời gian nghỉ ngơi hơn. Bởi vậy, sự thuận tiện luôn là yếu tố cần được ưu tiên. Trà túi lọc sinh ra chính là để thể đáp ứng được nhu cầu đó của những người yêu thích uống trà nhưng lại quá bận rộn. Giờ đây, chỉ cần đặt túi trà vào cốc, thêm nước nóng và chờ khoảng vài phút là ta đã có ngay một cốc trà thơm ngon và chuẩn vị.
Có ý kiến cho rằng xu hướng sử dụng trà túi lọc ngày càng gia tăng có thể dẫn đến sự suy thoái của văn hóa trà đạo xưa. Trên thực tế, đâu phải tự nhiên mà việc sử dụng trà túi lọc lại trở nên phổ biến. Hình thức uống trà này sinh ra bởi chính nhu cầu của con người trong thời hiện đại.
Thế nhưng điều đó không có nghĩa là xu hướng này đang làm mất đi giá trị của văn hóa trà đạo. Vẫn có nhiều gia đình yêu thích trà và thưởng thức trà theo cách của người xưa. Vẫn có những quán trà theo phong cách truyền thống mọc lên trên chính đất thành thị náo nhiệt để phục vụ khách hàng của họ.
Nếu như nói trà túi lọc phục vụ nhu cầu nhanh, thuận, tiện của người thích uống trà ngày nay thì trà đạo lại là thú vui tao nhã mà con người tìm đến trong những giây phút rảnh rỗi bởi nó đem lại cảm giác thư thái, yên bình sau những ngày làm việc mệt mỏi.
